عیار عمل

نوشته شده توسط راوی در 1395/04/09


«اللهم وَفِّرْ بلطفِك نيّتى و صَحِّحْ بما عِندكَ يَقينى، واسْتَصْلِحْ بِقُدرتِكَ ما فَسَدَ مِنّى»

خدايا! با لطف خودت نيت من را عالى سازد و يقينم را يقين حقيقى قرار بده [و مگذار يقينم به شك آلوده شود ]و با قدرت خودت راه جبران آنچه را كه در گذشته خراب كرده ام به من عطا كن [تا آن ها را جبران كنم ].

خدايا! من نمى‌توانم با ضعف خودم به نيت عالى دست يابم؛ اسباب اين امر را بايد تو برايم فراهم سازى.

ملاك ارزش در اسلام، ايمان و عمل صالح است و براى آنكه آنچه به آن ها ايمان داريم در مقام عمل به عرصه ظهور برسد مقدماتى لازم است.

لازمه ايمان كامل اعتقاد يقينى است و آنچه ايمان را به عمل مربوط مى‌كند نيّت است.

خوردن، تلاش و كوشش، امساك از غذا، قرض دادن و قرض گرفتن و… همواره با ايمان ارتباط ندارند؛ هر كسى ممكن است چنين كارهايى را انجام بدهد. زمانى عمل انسان بهترين عمل محسوب مى‌شود و با ايمان ارتباط پيدا مى‌كند كه واسطه آن نيّت الهى باشد. بهترين نيّت ها ارزشمندترين اعمال را به دنبال مى‌آورد.

ايمان كامل، اعتقاد در حدّ بالاترين مراتب يقين، بهترين نيت خالصانه و ارزشمندترين اعمال، چهار محور اساسى و سرفصل هاى مطالب دعاى مكارم الاخلاق هستند.

درخواستهاى امام (ع) در اين دعا قابل تشبيه به يك هرم مربع القاعده است. ابتدا محورهاى اين فضايل و ارزشهاى بلند را به چهار مطلب خلاصه مى‌كند، كه به منزله وجوه جانبى اين هرم هستند. همه اين جوانب به يك نقطه منتهى مى‌شوند. آن، نقطه قرب به خداست. جوانب اين هرم بالاترين ايمان، برترين نوع يقين، ارزشمندترين نيّت و بهترين عمل هستند. اين، روى بيرونى هرم است. اين چهار عنصر ارزشمند در درون هرم با يكديگر ارتباط دارند و در يكديگر اثر مى‌گذارند و صفات ارزشمند ديگرى را به وجود مى‌آورند.

چون فطرت انسان به خير و سعادت خود تمايل دارد، وقتى انسان توجه كند كه براى چه آفريده شده و به چه منظور سرمايه حيات در اختيار او قرار داده شده است و مسير سعادت او در چه سويى است، همه توان خود را براى رسيدن به قله سعادت و كمال خود به كار مى‌گيرد.

بعد از آن چهار محور اصلى كه ذكر شد، اولين مسئله اين است كه بايد تمام همّ خود را صرف رسيدن به هدف خلقت، يعنى آنچه موجب كمال و سعادت مى‌شود نمود؛ بدين منظور لازم است فعاليت هاى روزمره، تحصيل، تلاش براى به دست آوردن روزى، ارتباط با ديگران و… موجب غفلت انسان از سير الى الله نشوند. در اين فصل، امام (ع) از خدا مى‌خواهد كه او را موفق بدارد تا تمام توانش را براى رسيدن به قرب الهى صرف كند و آنچه نبود آن مانع حركت يا موجب كندى حركت او مى‌شود تأمين نمايد.

 

منبع: بر درگاه دوست، آیت ا… مصباح یزدی، ص 291