عَادَتُكُمُ الْإِحْسَانُ وَ سَجِیَّتُكُمُ الْكَرَمُ…

کریم یعنی کسی که “در” را می گشاید
اگر چه خاطره خوشی از “در” نداشته باشد

روزى مرد فقيرى به امام حسن “عليه السلام” مراجعه و درخواست كمك مالى کرد. اتفاقاً در آن هنگام امام مجتبى “عليه السلام” پولى در دست نداشت و از طرف ديگر از اينكه فرد تهى‌دستى از درِ خانه‌اش نااميد برگردد، شرمسار بود، لذا فرمود:
- آيا حاضرى تو را به کارى راهنمایى کنم که به مقصودت برسى؟
- چه کارى؟
- امروز دختر خلیفه از دنیا رفته و خلیفه عزادار شده است، ولى هنوز کسى به او تسلیت نگفته است، نزد خلیفه مى‏‌روى و با سخنانى که به تو یاد مى‏‌دهم، به وى تسلیت مى‏‌گویى، از این راه به هدف خود مى‏‌رسى.
- چگونه تسلیت بگویم؟
- وقتى نزد خلیفه رسیدى بگو: «اَلحَمدُللهِ الِّذى سَتَرَهٰا بِجِلوسِکَ عَلىٰ قَبرِهٰا وَلٰا هَتَکَها بِجِلوُسَهٰا عَلىٰ قَبرِکَ».
(حاصل مضمون آنکه: حمد خدا را که اگر دخترت پیش از تو از دنیا رفت و در زیر خاک پنهان شد، زیر سایه پدر بود، ولى اگر خلیفه پیش از او از دنیا مى‏‌رفت، دخترت پس از مرگ تو در بدر مى‏‌شد و ممکن بود مورد هتک حرمت واقع شود).
مرد فقیر به این ترتیب عمل کرد.
این جمله‏‌هاى عاطفى در روان خلیفه اثر عمیقى بر جاى نهاد و از حزن و اندوه وى کاست و دستور داد جایزه‏‌اى به وى بدهند.
آنگاه پرسید: این سخن از آنِ تو بود؟
گفت: نه، حسن بن على “عليه السلام” آن را به من آموخته است.
خلیفه گفت: راست مى‏‌گویى، او منبع سخنان فصیح و شیرین است.¹

1- سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، ص111